Borgarpanel

Eit borgarpanel er ei gruppe vanlege innbyggarar som blir inviterte til å delta i offentleg debatt, rådgiving eller avgjerdsprosessar om samfunnsspørsmål. Det er eit verktøy for å styrkje deltaking i demokratiet og få fram synspunkt frå eit breiare utsnitt av befolkninga. Eit kommunestyre kan til dømes opprette eit borgarpanel for å få innspel til ein ny arealplan. Staten kan også bruke eit panel for å få innspel om etiske dilemma rundt bioteknologi.

Eit borgarpanel kan etablerast på ulike måtar, gjerne i form av eit representativt utval. Deltakarane blir ofte valde ut tilfeldig, men slik at dei speglar mangfaldet i befolkninga (alder, kjønn, bustad, utdanning osv.). Deltakarane får informasjon om temaet frå ekspertar og interessegrupper, og deltek i diskusjonar og refleksjon før dei kjem med råd eller tilrådingar. Panelet har som regel ikkje formell makt, men gir tilrådingar til politikarar eller offentlege etatar. Borgarpanelet kan brukast ofte i vanskelege saker. Til dømes miljøspørsmål, byutvikling, klimaomstilling eller helsereformer.

Borgarpanel blir sett på som ein måte å gjere politikkutforming meir demokratisk, open og kunnskapsbasert. Voss herad har gjennomført fleire borgarpanel i det siste – her er hovudtrekka:

Borgarpanel om revisjon av kommuneplanen – april 2025

Invitasjon vart sendt til rundt 600 innbyggjarar, og tre separate panel vart halde på ulike tema:

• «Hyttebygda Voss» – om hyttebygging – 1. april 2025
• «Landbruksbygda Voss» – om grunneigedom og jordvern – 2. april 2025
• «Bilbygda Voss» – om transport og bilbruk – 3. (duplicert) eller 8.–9. april 2025. Deltakarane fekk løn/honorar (kr.1000,-) for innsatsen, i tillegg til at ein nytta mellom-/første mann til mølla–prinsipp for deltaking.

Panelet sine innspel er ment å påverke kommunale planar og klimaarbeidet på Voss. Rapport frå dei ulike panel er offentleggjort på nettsidene til heradet/kommunen. Lenke til rapport